Direct contact: Bel 
Een werknemer loopt onder werktijd letsel op. Er is sprake van een ernstig ongeval, maar er zijn geen getuigen die het ongeval hebben zien gebeuren en het slachtoffer kan zich door een hersenschudding niet herinneren hoe het ongeval precies is gebeurd. Kan het slachtoffer de schade claimen of is dat een kansloos verhaal?
Veilige werkomgeving
Uit artikel 7:658 van het Burgerlijk Wetboek volgt dat de werkgever een verstrekkende zorgplicht heeft ter voorkoming van schade. Het komt er kort gezegd op neer dat de werkgever moet zorgen dat de werkplek van het personeel veilig is, zodat het risico op ongevallen zoveel mogelijk wordt voorkomen. Een absolute garantie dat er nooit een ongeval zal kunnen plaatsvinden is er niet, maar de zorgplicht van de werkgever is groot, waardoor eerder aansprakelijkheid bij ongevallen op het werk wordt aangenomen dan bij ongevallen buiten de werksituatie.
Zorgplicht werkgever
Volgens vaste rechtspraak hangt het van alle omstandigheden van het geval af welke verplichtingen in een concrete situatie op de werkgever rusten. Relevant daarbij is onder andere de aard van de werkzaamheden, de kenbaarheid van het gevaar, de aard en omvang van de gevreesde schade, de mate van bezwaarlijkheid van het treffen van voorzorgsmaatregelen in termen van kosten, tijd en moeite alsmede de te verwachten (on)oplettendheid en (on)voorzichtigheid van de werknemer, mede gelet op diens werkervaring. Dit zijn de zogenaamde Kelderluikcriteria die in de rechtspraak zijn ontwikkeld.
Kijken we naar de werkplek van het personeel dan dient de werkgever zoveel mogelijk aanpassingen te doen om een gevaarlijke situatie te voorkomen, maar hij dient ook toezicht te houden op behoorlijke naleving van gegeven instructies, in het bijzonder als personeel in een risicovolle omgeving werkzaam is. Daarnaast dienen de routes waarlangs werknemers zich tijdens de werkzaamheden verplaatsen zodanig te zijn dat deze veilig kunnen worden gebruikt. De werkgever dient ook rekening te houden met het ervaringsfeit dat werknemers in de waan van de dag soms wat ”slordiger” kunnen zijn en daardoor niet steeds alle benodigde voorzichtigheid in acht zullen nemen.
Melding Arbeidsinspectie
In geval van een ongeval tijdens werk is de werkgever bij een ziekenhuisopname, overlijden of blijvend letsel van de werknemer verplicht het ongeval te melden bij de Arbeidsinspectie. Voorheen deed de Arbeidsinspectie zelf onderzoek en maakte een ongevalsrapport op. Recent is deze werkwijze gewijzigd: een werkgever moet zelf onderzoek doen naar de oorzaken van het ongeval en hieruit lering trekken en/of maatregelen treffen.
Bijzondere bewijslastverdeling bij arbeidsongevallen
Het slachtoffer kan in beginsel volstaan met bewijzen dat hij/zij letsel heeft opgelopen tijdens zijn/haar werk. Meer bewijs hoeft een werknemer in beginsel niet te leveren. Het komt echter nogal eens voor dat iemand alleen werkt en dan een ongeval krijgt op de werkplek. Wat nu met de werknemer uit ons voorbeeld, die zich niets kan herinneren? Hij werkte alleen, dus getuigen zijn er niet.
Toedracht onduidelijk; ligt het bewijsrisico bij de werkgever of de werknemer?
Het niet exact kunnen vaststellen van de toedracht komt voor rekening en risico van de werkgever. Het is in beginsel niet aan het slachtoffer om de toedracht aan te tonen, evenmin hoeft de werknemer aan te tonen dat de werkgever niet aan zijn/haar zorgverplichting heeft voldaan. In tegendeel: de werkgever dient te bewijzen dat hij/zij wél aan zijn/haar zorgplicht heeft voldaan.
Vaak is het algemene verweer van een werkgever dat aan de zorgverplichting is voldaan doordat het personeel instructies heeft gehad over hoe het werk gedaan dient te worden etc. Ook wordt dan aangevoerd dat de werkgever beschermmiddelen (zoals bijvoorbeeld veiligheidsschoenen, handschoenen, een valharnas etc.) heeft uitgereikt en toezicht heeft gehouden op naleving van de veiligheidsvoorschriften. Als een werkgever echter niet kan aantonen hoe het ongeval precies heeft plaatsgevonden, dan zal hij/zij niet slagen in de bewijslast dat de werkgever aan de specifieke zorgplicht heeft voldaan. Zonder de exacte toedracht te kennen, is immers niet duidelijk of deze algemene maatregelen toereikend waren om juist dit specifieke ongeval te voorkomen.
Als de toedracht niet voldoende of zelfs helemaal niet duidelijk wordt dan komt dat volgens de Hoge Raad (het hoogste rechtscollege in Nederland) voor rekening en risico van de werkgever. Het ligt op de weg van een werkgever om nader onderzoek te verrichten naar de precieze toedracht van het ongeval. Als de toedracht niet (meer) kan worden vastgesteld komt dit voor rekening en risico van de werkgever. In dat geval komt de schending van de zorgplicht derhalve vaak vast te staan en zal (de verzekeraar van) de werkgever de schade van de werknemer dienen te vergoeden.